BINH PHÁP KHỔNG MINH

Tiện Nghi Thập Lục Sách - phần 7

THỨ BẢY

CẤT NHẮC SẮP ĐẶT

- Phép cất nhắc sắp đặt có nghĩa là cất nhắc người ngay thẳng, đặt yên các người cong vạy. 
- Phép trị nước giống như phép trị mình. Phép trị mình là cốt ở dưỡng thần (một trong tam bảo tinh, khí, thần của đạo gia), đạo trị nước cốt ở cất nhắc các bậc hiền tài. Đó là dưỡng thần để cầu sống, cất nhắc hiền tài để cầu yên
- Cho nên nước có bậc đại thần phò tá cũng như nhà có cây cột cái. Cột cái không thể nhỏ, bậc phò tá không thể yếu. Cột cái mà nhỏ thì có hại, bậc phò tá mà yếu thì nước nghiêng đổ.
- Cho nên đạo trị quốc là cất nhắc người ngay thẳng, sắp đặt các người cong vạy  ,thì nước ấy bèn yên ổn.
- Về cột cái thì dùng cây thẳng làm vững chắc, về kẻ phò tá thì dùng kẻ sĩ ngay thẳng làm hiền tài. Cây thẳng lấy từ rừng sâu, kẻ sĩ ngay thẳng lấy từ hạ dân (dân đen)
- Cho nên bậc vua trong loài người khi chọn lựa cất nhắc, ắt là phải mời kẻ ở ẩn:
- Hoặc là kẻ ôm giấu của quý trong thời nước loạn, phải ở cùng thứ vị với kẻ thất phu
- Hoặc kẻ tài cao trác tuyệt, không được thấy mời mọc.
- Hoặc kẻ trung, hiền, hiếu , nghĩa mà làng xóm cất nhắc
- Hoặc kẻ ẩn cư cầu chí làm việc nghĩa để đạt đạo
- Hoặc kẻ trung thực đối với vua mà bị bè đảng dèm pha
- Vua Nghiêu cất nhắc kẻ ở ẩn, vua Thành Thang mời kẻ đã nếm trải nhiều cay đắng, ông Châu Công chọn lựa kẻ hèn để dùng, đều được người vừa ý để đem lại thái bình.
- Cho nên bậc vua trong loài người treo thưởng để đãi công lao, đặt ra các chức vị để đãi kẻ sĩ, nên không bỏ sót chức quan nào, mở bốn cửa để mà hưng trị, chuyên việc biếu lụa huyền (lụa quý) để mời kẻ ẩn dật ở chốn thâm sâu, nhờ thế mà thiên hạ có lòng trở về và kẻ bất nhân phải rời xa
- Kẻ được dùng không phải là kẻ được nuôi, kẻ được mời không phải là kẻ được dùng, kẻ nghèo hèn thô lậu ở dưới, kẻ tài sắc ở trên, kẻ gian tà dèm pha được đắc chí, kẻ trung thực phải đi xa, phép biếu lụa huyền không được thi hành, mà cầu kẻ hiền tài đến phò tá hay sao ?
- Ví bằng nước Ngụy không được trị yên, dân không được ở yên, đó là vì cái lầm lỗi bỏ mất kẻ hiền tài đó. Mất bậc nhân hiền mà không nguy, được nhân hiền mà không yên, điều ấy chưa từng có.
- Vì người mà chọn chức quan là loạn, vì chức quan mà chọn người là trị. Ấy là mời hiền, đón sĩ, giống như việc giá thú.Chưa từng có gái tự gả, bỏ tiền của ra để làm vợ. Cho nên gái mến lễ vật đi hỏi mà được chữ Trinh, kẻ sĩ chọn phép biếu lụa huyền mà được cái danh, dùng lễ để mời kẻ sĩ mà nước được yên lành vậy.